Spektrum badań
Głównym celem badań było uzyskanie wyników analiz wszystkich składowych oprawy i bloków Biblii na potrzeby określenia stanu ich zachowania, a także uzyskanie maksymalnej ilości danych o technice wykonania i materiałach, zastosowanych w tym unikatowym zabytku. Stąd niezwykle szeroki i możliwie nieinwazyjny program badawczy, obejmujący:badania fizyko-chemiczne, mikrobiologiczne, badania spektrometrem rentgenowskim XRF, FTiR, badania dendrologiczne i dendrochronologiczne, badania mikroskopowe, badanie przenośnym cyfrowym zestawem RTG, analizy tegumentologiczne, stylistyczne, badania historyczno-artystyczne, analizy multispektralne, skan 3D, itd. Szczegółowe wyniki i krótkie omówienie metodyki wybranych badań są dostępne w zakładce: Biblia Gutenberga → Dokumentacja badawcza.
W badaniach i pracach konserwatorskich brało udział kilkudziesięciu naukowców z różnych dziedzin i dyscyplin oraz dyplomowanych konserwatorów dzieł sztuki z dużym doświadczeniem, w tym konserwatorów papieru i skóry, metalu i rzemiosła artystycznego.
SPEKTRUM PRZEPROWADZONYCH BADAŃ:
– Analiza barwników nici kapitałek i wybarwienia skóry oprawy i registrów – Dr Magdalena Dyda, RDLS sp. Zoo., Instytut Mikrobiologii, Wydziału Biologii UW, Warszawa.
– Ocena zniszczeń biologicznych i badania mikroorganizmów – Dr Magdalena Dyda, RDLS sp. Zoo., Instytut Mikrobiologii, Wydziału Biologii UW, Warszawa.
– Analiza mikroskopowa, mikroskop cyfrowy Keyance VHX-7000, Keyance Polska/Warszawa.
– Analiza LZO (lotne związki organiczne) – Dr hab. Tomasz Sawoszczuk prof. UEK, Katedra Mikrobiologii, Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków.
– Analiza DNA skór i pergaminów – Dr hab. Tomasz Sawoszczuk prof. UEK, Katedra Mikrobiologii, Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków.
– Analiza stanu zachowania elementów skórzanych (analiza rodzaju skóry, sposobu garbowania, zawartości tłuszczy, badania stabilności hydrotermalnej i stopnia organizacji włókien kolagenowych, pH skór) – Dr Dorota Jutrzenka-Supryn, Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Badania typologiczne i archeometryczne papieru kart Biblii (rejestracja przezrocza/znaków wodnych, makrofotografia faktury, badanie grubości, identyfikacja składu włóknistego, kolorymetria) – Dr Jolanta Czuczko, Mgr Karolina Komsta-Sławińska, Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Analiza stanu zachowania kart bloku oraz mediów pisarskich (odczyn pH stykowe/zwilżalność, pH mikro próbka, test obecności jonów Fe2+ i Cu, odporność iluminacji, formularz oceny stanu zachowania) – Dr Jolanta Czuczko, Dr Dorota Jutrzenka-Supryn, Mgr Karolina Komsta-Sławińska Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Badania światłotrwałości elementów kodeksów (mikrofedometria), obrazowanie wielospektralne – Dr hab. Tomasz Łojewski prof. AGH, Katedra Chemii Nieorganicznej, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, AGH Kraków.
– Analiza składu pierwiastkowego elementów kodeksu metodą fluorescencji rentgenowskiej XRF – Dr hab. Juliusz Raczkowski prof. UMK, Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Dr Grzegorz Nehring, Centre for the Study of Manuscript Cultures/Cluster of Excellence, Understanding Written Artefacts, Universität Hamburg.
– Analiza i określenie składu pierwiastkowego, mapowanie rozkładu pierwiastków metodą makro fluorescencji rentgenowskiej makro-XRF – Dr Grzegorz Nehring i Dr Sebastian Bosch, Centre for the Study of Manuscript Cultures/Cluster of Excellence, Understanding Written Artefacts, Universität Hamburg.
– Analiza biblii za pomocą Spektroskopii Ramana (spektroskopia ramanowska) – technika spektroskopowa polegająca na pomiarze promieniowania rozproszenia Ramana, wyk. Centre for the Study of Manuscript Cultures/Cluster of Excellence, Understanding Written Artefacts, Universität Hamburg.
– Analiza FTiR – spektroskopia w podczerwieni – Dr Sebastian Bosch, Centre for the Study of Manuscript Cultures/Cluster of Excellence, Understanding Written Artefacts, Universität Hamburg.
– Analiza składu pierwiastkowego elementów metalowych metodą fluorescencji rentgenowskiej XRF oraz analiza techniki wykonania i stanu zachowania elementów metalowych – mgr Arletta Piasecka, Katedra Konserwacji-Restauracji Architektury i Rzeźby, Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Badania składu pierwiastkowego wybranych części kart, analiza pod mikroskopem skaningowym SEM/EDS – mgr Mariola Krawitowska, Pracownia Analiz Instrumentalnych, Wydział Chemii, UMK Toruń.
– Badania składu chemicznego wybranych elementów, analiza FTiR – Dr Grażyna Szczepańska, Katedra Konserwacji-Restauracji Architektury i Rzeźby, Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Analiza wybranych elementów kodeksów za pomocą obrazowania w światłach diagnostycznych (UV, IR, IRFC, VIS) – Dr hab. Adam Adamski prof. UMK, Katedra Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej, UMK Toruń.
– Analiza wybranych elementów kodeksów za pomocą obrazowania w światłach diagnostycznych – fotografia specjalistyczna w bliskiej podczerwieni NIR – Dr hab. Juliusz Raczkowski prof. UMK, Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Analiza dendrologiczna i dendrochronologiczna elementów drewnianych – Barbara Gmińska- Nowak, Katedra Technologii i Technik Sztuk Plastycznych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, marko-fotografia przyrostów Dr hab. Juliusz Raczkowski prof. UMK.
– Obrazowanie elementów księgi w technice RTG cyfrowym, mobilnym zestawem RTG – Jakub Kowalczys PCb Service, Pruszcz Gdański.
– Obrazowanie 2D i 3D obu tomów biblii w technice tomografii komputerowej – zespół Pracowni Tomografii Komputerowej Philips na terenie Specjalistycznego Szpitala Miejskiego im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Badania historyczno-artystyczne oraz wartościowanie billi w świetle programu UNESCO Memory of the World International Register, Dr hab. Juliusz Raczkowski, prof. UMK, Dr hab. Monika Jakubek-Raczkowska, prof. UMK, Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
– Fotografia stanu zachowania przed i po procesach konserwatorskich oraz digitalizacja – Tomasz Dorawa, Książnica Kopernikańska, Toruń oraz Piotr Kurek, Biblioteka Uniwersytecka UMK, Toruń.
– Fotogrametria, Skan i model 3D – Piotr Bartosiak 3D SkanGeo oraz dr hab. Juliusz Raczkowski prof. UMK, Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
